MEKANLARIMIZDAKİ SON BOYUT; AYDINLATMA…

Önce gün ışığı vardı aydınlatan; sonra çıra, kandil geldi, mumlandı geceler. Ve asırlar sonra Edison, ışığı tuttu hapsetti cama, karanlığı içinde taşıyan… Artık ışıkla oynayabiliyoruz. Ve renkleri ışıkla boyuyoruz.
 

Görsel algı, hem fiziksel hem psikolojik yanıyla önemli. Yaşadığımız mekan doğru ve iyi aydınlanmıyorsa, daha en baştan göz yorulur, ayrıntılar yok olur.
 

Aydınlatma firmalarının mimarinin dördüncü boyutu olarak nitelenen ışık tasarımına katkısı, tasarım tarihinde de yer buluyor. Geleneksel işçilik, sınırsız malzeme kullanımı, yüksek teknolojiyle bütünleşiyor aydınlatma ürünleri. Bu firmaların genel felsefesi, estetik olanı çağdaş kültürün her alanına taşımak olmalı…
 

Ahşap, kağıt ve parşömen gibi malzemelerin sıcak ve hafif etkisi çelik güvencesiyle buluşuyor. Aydınlatma elemanları, estetik arayışlara paralel olarak şekillenen tasarım anlayışının doğal sonuçları olarak çıkıyor karşımıza. Yaşamın değişen ekonomik ve sosyal ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde de gelişiyor, şekilleniyor.
 

Aydınlatma fonksiyonel olduğu kadar kavramsal olarak da ele alınmalıdır. Kişisel ortamları, her tür nesneyi gereği gibi algılamak ince hesaplanmış aydınlatma projeleriyle mümkün. Eş düzeyde bir aydınlatma, kamusal alanlar kadar daire, ev, otel odası gibi kişisel mekanlara uygun armatür seçimini de gerektirir. En şiddetli aydınlatma elbette en uygun aydınlatma değildir. Amaç, en uygun aydınlatma düzenini mekanlarımıza kazandırmak. Bazen bir mekanı gereğinden fazla ışık kaynağı ile donatıyor, böylece en baştan gözümüze, sonra da nesnelere haksızlık ediyoruz. Bunun için ışığın doğru kullanımı konusundaki aydınlatma projeleriyle danışmanlık hizmeti sunulmasını isteyebilirsiniz.
 

Şimdilerde ofis ve konut projelerinde ihtiyaç duyulan uzaktan kumandalı ışık kontrol sistemlerini, mekanın kullanım amacına göre tasarlıyorlar. Artık ışıkla oynamak parmaklarınızın ucunda.
 

Doğru mekana doğru sistemin kurulmasında bir yolda, ışık etkisini sanal ortamda sunmak olabilir. Böylece uygulama aşamasından önce tüm eksiklik ve hatalar saptanabilir ve en ekonomik, estetik çözümlere ulaşılabilmesi sağlanabilecektir.
 

Işığın doğru kullanımında algının önemi kadar, yaşadığımız çevreye estetik katan ve düşük sarfiyatlı aydınlatma sağlayan sistemlerin geliştirilmesi de önemlidir. Bu da gösteriyor ki bir aydınlatma elemanının tasarımında faklı öncelikler olabilir. Ancak göz konforu en öncelikli konu olmalı. Göz yorgunluğunu, mekanda uzun süre oturabilirliliği sağlayan sıcak ışıkla minimum seviyeye indirebilirsiniz. Özellikle malzeme ve tasarımı nasıl olursa olsun aydınlatma kaynağının doğrudan görülmediği armatürler seçilebilir.
 

Aydınlatma bir mekan tasarım çalışmasının en son aşaması ve en incelikli noktası. Sadece fonksiyon olarak düşünülmemesi gereken bir estetik sorunu aynı zamanda. Çünkü ışık, özenle seçilmiş mobilya ve aksesuarları tamamlayan, gösteren en önemli bütünleyici. Günlük hayatta sık kullanılan basit malzemelerden sıra dışı dekoratif aydınlatmalar üretilebiliyor.
 

Gece ve gündüzü ayırır ışık. Gizler veya gösterir ayrıntıları. Aydınlatmanın tasarım felsefesi de gizlenenler ve ortaya çıkarılanlarla biçimlenir, sonra teknoloji girer devreye.
 

Başak Yalçınkaya
Mimar